ارزیابی سیاست‌گذاری محیط‌زیستی در ایران با رویکرد تحلیل گفتمان (دولت سوم تا دولت دوازدهم)

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار گروه جامعه شناسی دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات تهران. ایران

2 عضو هیئت علمی گروه علوم اجتماعی دانشگاه پیام نور تهران ایران

10.22080/sod.2023.25768.1012

چکیده

محیط‌زیست از جمله موضوعات بین رشته‌ای است که در ابعاد مختلف و از زوایای گوناگون قابل شرح و بررسی است. از مهمترین این وجوه، گفتمان مسلط بر هر دولت است که منجر به تدوین برنامه‌ها و دستورالعمل‌ها شده و روند اجرایی شدن سیاست‌ها را مشخص می‌کند. در حقیقت سیاست‌های زیست‌محیطی دیر زمانی است که در سیاست‌گذاری‌ها، برنامه‌های پیشنهادی دولت‌ها و متن سخنرانی‌های دولتمردان قرار گرفته است. جمهوری اسلامی ایران نیز از این قاعده مستثنی نبوده و از دهه 1350 شمسی همواره دستورالعمل‌ها و قوانینی را در این رابطه در دستورکار خود قرار داده است. با این وجود این برنامه‌ها در گذر زمان همواره روند رو به بهبود و تکامل نداشته و در گذر زمان دولت‌ها بر اساس گفتمان‌های مسلط بر سیاست‌گذاری خود موضع‌گیری متفاوتی نسبت به سیاستگذاری زیست‌محیطی داشته‌اند. یکی از روش‌های شناخت گفتمان مسلط محیط‌زیستی دولت‌ها تحلیل برنامه‌ها و رویکردهای مسلط در این رابطه است این پژوهش با استفاده از رویکرد تحلیل گفتمان تلاش دارد تا با کنکاش در اسناد و برنامه-های توسعه و سیاست‌های غالب در هر یک از دولت‌های بعد از انقلاب اسلامی ایران (دولت سوم تا دوازدهم) به فهم اهمیت جایگاه محیط‌زیست در دوره‌های مختلف بپردازد. نتایج نشان داد که گذار از تبیین تک عاملی در شناخت مسائل محیط‌زیستی رخ داده است با این وجود سیاست‌ها و عملکرد محیط‌زیستی برگرفته از نوع گفتمان سیاسی حاکم بر دولت بوده است..  

کلیدواژه‌ها

نظم اجتماعی و توسعه
دوره 1، شماره 1
شهریور 1402
صفحه 65-88

فایل ها

سابقه مقاله

  • تاریخ دریافت: 31 تیر 1402
  • تاریخ بازنگری: 04 شهریور 1402
  • تاریخ پذیرش: 31 شهریور 1402

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار